Herfst in Dok, Parijs & Barcelona

Als jij niet snel genoeg verandert, dan verandert de wereld rondom je.

Dus gingen we dit najaar schoorvoetend - met op de achtergrond de eeuwig rommelende dreiging van corona - dit lijkt het dagboek van Virginie Loveling wel 😉 - en tussen het vele werken door - want ja, het najaar is nog steeds hoogseizoen als je in verhalen en creatieve strategieën doet - toch voorzichtig ook blaadjes en nieuwe inzichten rapen. 

Ons nieuwe boekjaar komt immers met rasse schreden dichterbij. En daarbij hoort ook de noodzakelijke introspectie - die wij voor de gelegenheid door een extraspectie hebben vervangen: buitenkomen, mensen zien, vragen stellen, bijleren. 

Daarvoor trokken we achtereenvolgens eerst naar Parijs, en dan naar Barcelona. In Parijs wilden we in de eerste plaats de Arc-de-Triomphe van Christo zien, maar leerden we ook elkaar beter kennen door elk één favoriete plek uit te kiezen en daar de anderen mee naartoe te sleuren. Zo kwamen we achtereenvolgens langs de Seine, de place de la Concorde en de Tuilerieën bij de Piramides van het Louvre. Om op de bots te eindigen en onze gulden middenweg te vinden in La Samaritaine. Het warenhuis van onze tijdsgeest.

Naar Barcelona vlogen we dan weer om deel te nemen aan de Planet Earth edition van I-am Internet. Een congres en community over … ja over wat eigenlijk? Laten we het houden bij: ‘In randomness we trust’.

Ze dwarrelen dus nog een beetje, de vele inzichten die we konden bijeenrapen. Maar dat hoeft ons niet tegen te houden om ze al eens te delen. Want wie weet wat ze bij jou wakker maken? We horen het heel graag ...

Over de kracht van het collectief, web 3.0 en global communities

Christo was een soort van collectief, zo bleek toen we op die zonnige donderdag in oktober de Champs Elysées op reden. Niet alleen een duo - want achter de hand van de meester schuilde ook die van zijn vrouw Jeanne-Claude en het koppel stond erop dat ze altijd samen genoemd werden - klinkt bekend 😉 - maar ook altijd een hele reeks medewerkers. Want Christo weigerde te werken zoals zoveel kunstenaars wel doen met ‘vrijwilligers’. Iedereen moest correct betaald worden. En dat werd allemaal met eigen werk gefinancierd. Geen sponsoring, geen donaties, geen investeerders. Ergens deed dat een belletje rinkelen én het stelde gerust: het kan dus toch, op eigen kracht, op de kracht van het collectief verder ontwikkelen?

“We believe that in the next 100 years the boundaries between communities, collectives and companies will dissipate and we’ll be left with a simple term that describes all of them: Co’s.” 

Holly Friend van The Future Laboratory op I-am Weekend 2021

Want we zijn zelf ook al even op zoek naar de beste manier om ATELIER verder te ontwikkelen. Niet groeien - want het is ons niet om de winst te doen - maar om een betere service te kunnen bieden aan onze klanten. Of zoals Paul Jarvis het noemt in Company of One: ‘Beter, in plaats van Meer’. Maar hoe slagen we daarin zonder de begane paden van het ‘agency scalen’ te volgen, zoals dat vandaag zo mooi heet? Want in de spirit van een echt atelier willen we graag dat iedereen gelijk is én heeft. Net zoals we geen marge nemen als we met partners werken, willen we geen marge nemen op ‘werknemers’. Meer zelfs, die klassieke tegenstelling werknemer versus werkgever willen we liever achter ons laten. Want leveren we uiteindelijk niet allemaal evenveel waarde? En is het niet ongelooflijk arrogant om de ene waarde als meer te beschouwen dan de andere? Maar ligt het aan ons of bestaan daar geen (rol)modellen voor? 

Er lijkt ons alleszins wel iets te bewegen. The great resignation komt toch ook niet zomaar uit het niets waaien? En misschien ligt het antwoord wel in web 3.0? Stel: we bouwen ATELIER verder gedecentraliseerd uit via blockchaintechnologie, net zoals bitcoin, of nft’s. Dan wordt het bedrijf het gezamenlijk bezit en doel van een collectief gelijkgezinden. We spraken erover met Lien De Ruyck, founding member of the Billion Seconds Institute van I-am, maar ook lector aan de Design for Impact opleiding van LUCA in Gent. Lien is zelf ook heel wat onderzoek aan het doen op dat vlak. Gemene deler? Als zij hier in Vlaanderen haar verhaal aan de adviserende instanties vertelt, krijgt ze ook een meewarige blik. Dus is ze aan het doen wat je overal voelt gebeuren: een global community aan het samenstellen van gelijkgezinden die wel mee willen experimenteren. ATELIER zou daar maar wat graag deel van uitmaken. Net zoals we in Barcelona niet aarzelden om op de groepsfoto te gaan met mensen uit Hawaï, Louisiana, Londen, India, Amsterdam, Brussel … met weliswaar op de valreep van de vierde golf een schrikske om het mondmasker uit te doen. Maar met zeer veel nieuwe energie en geloof dat het toch goed komt met de wereld.

Over degrowth, reciprocity en het belang om data op de juiste manier te visualiseren

Want degrowth daar ging het ook over in Barcelona. En de ‘decoupling’ waarin iedereen vandaag nog in gelooft … of op hoopt: dat we kunnen blijven groeien zonder dat de impact op de natuurlijke resources moet volgen. Wel, we zijn een illusie rijker. Want het is niet mogelijk. Jevons paradox: een smartphone verbruikt meer resources dan een oude telefoon-met-draad, een elektrische wagen meer dan een wagen op fossiele brandstoffen … de oplossingen van morgen vragen nog altijd meer resources dan die van vandaag. Dus zolang de groei doorgaat, gaat de vraag naar meer resources door. 

Degrowth, tevreden zijn met minder lijkt voorlopig het enige mogelijke alternatief. Al wil dat niet zeggen dat dat voor iedereen minder zal zijn. Voor heel veel mensen ter wereld zal het meer zijn dan ze vandaag hebben. Alleen zal het eerlijker verdeeld zijn. Ook dat is wat we met ATELIER willen nastreven, klein blijven. En dat in de eerste plaats in mindset. We berekenen op voorhand wat het punt is waarop we vinden dat we genoeg hebben. En daar werken we dan samen naartoe. Alle tijd die we over hebben, proberen we te gebruiken om iets terug te doen. Alles wat we over hebben, geven we terug aan de community. In de vorm van deze blogpost bijvoorbeeld, in de vorm van eigen projecten zoals kunst ipv kussen, of in de vorm van projecten voor onze klanten. Zoals #Onstente, waar we gratis content maakten voor onze klant (en zij dan weer voor ons 😉).

Atelier KG Onstente from ATELIER.kg on Vimeo.

Over new narratives en futures thinking

Misschien is het fout wat we doen met ATELIER. Misschien zal voortschrijdend inzicht later uitwijzen dat we toch niet zo slim waren. Dat het toch echt niet anders kon. Of dat het op een andere manier moest. Maar dan hebben we het tenminste geprobeerd. Alles begint met je een ideale toekomst voor te stellen en daar dan naartoe te werken. 

Want wat we het allerbelangrijkste vinden, is dat ons verhaal hoop geeft. Datgene waar precies iedereen vandaag nood aan heeft. Nood aan nieuwe wendingen, nood aan alternatieve manieren van werken, nood aan impact op het verhaal ook.  ATELIER sprak daar ook over met Re:story. Ook zij zijn bezig met de alternatieve verhalen van hoop te verzamelen. 

Omdat we samen wel de toekomst kunnen herschrijven. Met vallen en opstaan. Met missers en vergissingen. Maar met hoop. Het is ook een manier om vooruit te gaan. Misschien niet groeien in omzet, impact of ebitda. Maar wel groeien als mensheid.